دکتر محمد آذربایجانی

نقش سازمان های غیر دولتی را در قانونگزاری و سیاستگزاری

سازمان های غیر دولتی نقش عمده ای را در شكل دادن به تصمیمات در زمینه سیاستگزاری و قانونگزاری ایفا نموده اند.

--------------------------------------------------------------------------------
زمان مخابره: 3:20 - 6/6/1386
--------------------------------------------------------------------------------

گفتگوها: سازمان های غیر دولتی و فعالیت در عرصه سیاستگزاری

اِستفان كلینگل هوفر

پرسش (آبراهام لینكلن): آقای اِستفان كلینگل هوفر ! از شما به خاطر اینكه به ما اجازه دادید تا در اینجا و در این گفتگوی اینترنتی، فرصتی داشته باشیم تا نقش سازمان غیر دولتی در عرصه فعالیت در زمینه قانونگزاری را بهتر درك كنیم متشكریم. من از شما و كمك سازمان شما به پیشبرد مردم سالاری و حقوق بشر از طریق تقویت قانون جامعه مدنی در كشورهای مختلف قدردانی می كنم. اجازه دهید پرسش هایم را مطرح كنم. سئوال من این است كه آیا فعالیت های سازمان شما احتمالاً ارائه مشورت در زمینه قانون های اساسی برخی از كشورها را نیز شامل می شود؟ و اینكه آیا هیچ سازمان غیر دولتی وجود دارد كه به طور جدی در ایجاد و/ یا تجدید نظر كردن در قانون های اساسی كشورهای مختلف به منظور پیشبرد مردم سالاری و حقوق بشر مشاركت داشته باشد؟ اگر پاسخ شما مثبت است، لطفاً در مورد روش كار آنها در این زمینه صحبت كنید. آیا آنها قانون اساسی می نویسند؟ آیا آنان سمینارهای عمومی جهت گسترش درك اصول قانون های اساسی مردم سالارانه برگزار می كنند؟ سپاسگزار خواهم شد چنانچه مطالبی در این زمینه بیان فرمایید. متشكرم.
پاسخ (اِستفان كلینگل هوفر): سازمان ما، ICNL، به سازمان های غیر دولتی و دولت های محلی در تمامی زمینه های مربوط به چارچوب قانونی و مقرراتی حاكم بر سازمان های غیر دولتی و، به طور كلی، جامعه مدنی كمك می كند. این چارچوب دربرگیرنده قانون های اساسی نیز هست. زیرا ما جامعه مدنی را به منزله وسیله اصلی برای استفاده از آزادی های اساسی تضمین شده توسط موافقت نامه های بین المللی، سازمان ملل متحد، و قانون های اساسی اغلب كشورها می دانیم. كار ما با سازمان های غیردولتی محلی، مقداری تجدید نظر در قانون های اساسی را شامل می شود تا در این مورد كسب اطمینان شود كه قوانین مزبور، آزادی تجمع و همچنین سایر آزادی های تضمین شده در سطح بین المللی را تضمین می كنند. برای كسب اطلاعات بیشتر، به تارنمای www.icnl.org مراجعه كنید.
پرسش (روزانا): نقش سازمان غیر دولتی در زمینه گسترش مردم سالاری و فعالیت در زمینه سیاستگزاری در ارمنستان چیست؟
پاسخ: در واقع، تأثیر فعالیت سازمان غیر دولتی ارمنستان فوق العاده بالا است. اخیراً دولت ارمنستان تلاش كرد تا مقررات محدود كننده ای را بر بخش سازمان غیر دولتی اعمال كند و قانون پیشنهادی شكست خورد و عامل اصلی این شكست، فعالیت قدرتمند بخش سازمان غیر دولتی بر ضد آن بود. چون پشتیبانی كمك كنندگان مالی از سازمان های غیر دولتی سیاسی به قدری قوی بوده است كه سازمان های سیاسی در آنجا در مقایسه با برخی كشورهای دیگر فراگیرتر بوده است.
پرسش (تیم): آیا می توانید سازمان های غیر دولتی را در ایالات متحده مثال بزنید كه بتوانند در زمینه سیاستگزاری ها اظهار نظر كنند؟ در مورد سازمان های غیر دولتی خارج از ایالات متحده چطور؟
پاسخ: سازمان های غیر دولتی در ایالات متحده اثر چشمگیری در سیاستگزاری دارند. چون به آنها اغلب نه صرفاً به عنوان لابیست (نمایندگان گروه های ذینفوذ فعال در راهروهای ارگان های سیاسی) در حمایت از نقطه نظرهای خاص، بلكه همچنین به منزله منابع دانش و تخصص در زمینه موضوع فعالیت ایشان نگریسته می شود. كنگره، ارگان های دولتی، و دولت های ایالتی و محلی غالباً در رابطه با موضوع طرح های قانونی در دست بررسی، از سازمان های غیردولتی، درخواست اطلاعات می كنند. تأثیر سازمان های غیردولتی در زمینه های محیط زیست، سالم بودن محصولات، فرصت شغلی برابر، مالیات گزاری، و بسیاری از موضوعات دیگر خیلی زیاد بوده است.
در بسیاری از كشورهای دیگر، سازمان های غیر دولتی نقش عمده ای را در شكل دادن به تصمیمات در زمینه سیاستگزاری و قانونگزاری ایفا نموده اند. به عنوان مثال، در بلغارستان، پارلمان مجاری معینی را برای كمك كردن سازمان های غیر دولتی به تصمیمات سیاسی ایجاد كرده اند و در بخش اعظم اروپا، این سازمان ها نه تنها منشأ فشار در رابطه با موضوعات مشخص، بلكه منبع اطلاعات برای هر دو دسته از عموم مردم و سیاستگزاران بوده اند. با این حال، موانع جدیی در بسیاری از كشورها بر سر راه مشاركت مستقیم سازمان های غیردولتی در سیاست گزاری دولت و قوه مقننه وجود دارد. این موانع، روندهایی كه عموم مردم را به طور كلی از چنین مشاركت هایی مستثنی می سازد و همچنین فقدان ظرفیت در هر دو طرف، یعنی سازمان های غیردولتی و ارگان های قانونگزار، برای مفید یا كارآمد نمودن چنین مشاركت هایی را در بر می گیرند.
پرسش (تیم): موثرترین روش های سازمان های غیردولتی برای پیشبرد اهداف ایشان در زمینه فعالیت سیاسی چیست؟
پاسخ: تنها `روش` كه مهم ترین است عبارت است از توان دسترسی پیدا كردن به سیاستگزاران. اگر سیاستگزاران، در دولت و ارگان های قانونگزاری از دادن چنین فرصت هایی دریغ ورزند یا از وارد شدن به گفتگو با عموم یا گروه ها منع شده باشند، دستیابی به چنین ارتباطی ممكن است دشوار باشد. به علاوه، با استفاده از رسانه ها، ارتباطات شخصی با افرادی از عامه مردم، اجتماعات و روش های دیگر تضمین حمایت عمومی، سازمان های غیردولتی می توانند با نشان دادن اینكه در واقع، نماینده جمعی بزرگتر از گروه خودشان هستند، دسترسی پیدا كردن به سیاستگزاران را ترغیب نمایند.
به طور كلی، فرآیند فعالیت سیاسی به همین معنا است: فرآیند آموزش، ترغیب، و پشتیبانی عمومی قابل نمایش دادن و همچنین مهارت حقیقی. ما مقالاتی را در این زمینه منتشر كرده ایم.
پرسش (كام ۲۳۸): آقا! لطفاً فرآیندی را كه سازمان های غیردولتی بایستی هنگام ایجاد قوانین سازمانی، پی گیری كنند تشریح كنید. همچنین، چه قوانین سازمانیی برای اداره خوب یك سازمان غیرانتفاعی لازم است؟
پاسخ: اغلب قوانین حاكم بر شكل گیری، ثبت و فعالیت سازمان های غیردولتی، پاره ای از مقررات را شامل می شوند. به عنوان مثال، تشكیل هیئت مدیره، انتخاب اعضای هیئت مدیره، انتخابات، جلسات منظم هیئت مدیره، مقررات مدیریت مالی، پاسخگویی داخلی، مسئولان، شرایط عضویت در یك سازمان عضو پذیر (یا `انجمن`) و غیره. معمولاً طبق قانون بایستی فقط این موضوعات را در نظامنامه ها یا اساسنامه های حاكم بر سازمان گنجانید. ممكن است برخی محدودیت ها نیز (مانند اینكه تعداد اعضای هیئت مدیره نبایستی از X كمتر باشد) نیز وضع شود.
مسئله اصلی این است كه اداره خوب مستلزم حمایت در برابر سوء مدیریت سازمان و پاسخگویی، در وهله اول در داخل سازمان، اما همچنین نسبت به كمك كنندگان مالی و عامه مردم است، در صورتی كه سازمان مزبور برای ارائه خدمات عام المنفعه تأسیس شده باشد.
پرسش (یك شركت كننده در گفتگوی اینترنتی): منابع تأمین مالی چگونه بر سیاست های گزینش یافته توسط یك سازمان غیردولتی تأثیر می گذارند؟
پاسخ: منابع تأمین مالی غالباً نقشی را در تعیین و پایداری طبیعت و هدف یك سازمان ایفا می كنند. بر همین مبنا، جهت حركت یك سازمان تا زمانی به اهداف اعلام شده آن وفادار خواهد ماند كه از تأمین مالی كافی جهت ادامه فعالیت خود برخوردار گردد.
با این حال در اغلب موارد، تجربه من این نبوده است كه منبع حمایت مالی خاصی به صورتی بر یك سازمان تأثیر گذاشته باشد كه گزینه های سیاسی خاص آن، در رابطه با سیاستگزاری، به دلیل چنین تأثیری تغییر اساسی پیدا كرده باشند.
اگر بخواهیم از نظر عملی صحبت كنیم، یك سازمان غیردولتی واقعا می تواند در صورتی منشأ اثر باشد كه معتبر و قابل اعتماد شمرده شود. اگر سازمان نتواند صداقت خود را به عنوان یك نهاد حفظ كند، در نهایت شكست خواهد خورد.
پرسش (آبراهام لینكلن): از پاسخ شما متشكرم و از ارسال مجدد یك سئوال پوزش می خواهم. بگذارید سئوال دیگری از شما بپرسم. در پاسخ خود گفتید كه به جامعه مدنی به منزله بستر اصلی استفاده از آزادی های اساسی تضمین شده توسط قانون های اساسی می نگرید. من با شما موافقم. اما نقش گروه های فعالان اقتصادی، خواه داخلی و خواه بین المللی، را در رابطه با پیشبرد مردم سالاری و حقوق بشر چه می دانید؟ آیا فكر می كنید كه آنها نیز بتوانند به مردم سالاری و حقوق بشر كمك كنند؟ یا اینكه آنها از طریق دادن كمك ها و پشتیبانی مالی به فعالیت های جامعه مدنی، كمك می كنند؟ آیا سازمان های غیردولتی با گروه های فعالان اقتصادی همكاری می كنند؟ از اظهار نظر شما سپاسگزارم.
پاسخ: گروه فعالان اقتصادی می توانند نقش مهمی را، چه به طور مستقیم و چه به طور غیر مستقیم، در پیشبرد حكومت مشاركتی و حقوق بشر ایفا كنند وغالباً نیز ایفا می كنند. آنها این هدف را بر پایه نوعی حس منفعت تجاری شخصی و عمومی (از طریق تلاش برای تقویت جمع هایی كه به آنها خدمت می كنند، مثلاً افرادی را استخدام كرده و كالاهایشان را می فروشند) برآورده می نمایند. این به نفع آنها است كه جمعی مشاركت كننده، فعال و سالم و همچنین یك محیط اقتصادی و سیاسی كه به تجارت كمك كند را داشته باشند. به طور كلی، به نظر می رسد كه حد بالایی از حكومت مشاركت پذیر و ارزش های حقوق بشر به پیشبرد تجارت و نیز توسعه انسانی منجر می شود. گروه های تجاری می توانند این اهداف را از طریق حمایت عمومی خود از تلاش های انجام شده برای تشویق مشاركت عمومی در امور مربوط به مصلحت عامه برآورده سازند. همچنین آنها می توانند از سازمان هایی كه برای اجرای چنین سیاست هایی فعالیت می كنند حمایت اقتصادی به عمل آورند.
متأسفانه همه رهبران تجاری از وسعت اندیشه كافی برای درك این مطلب كه خود آنها و مشتریان و كارمندان ایشان واقعاً بخشی از جامعه مدنی بوده و از ایجاد و تشویق مستمر ارزش های مزبور بهره مند می شوند، برخوردار نیستند. به نظر من، سازمان های جامعه مدنی باید فعالان اقتصادی را در همه سطوح (محلی، منطقه ای، ملی و بین المللی) جهت جلب حمایت آنها برای اهداف درست، هدف قرار دهند. به این طریق، آنها پایگاه حمایتی خود را وسعت بخشیده و اهداف خود را به شكل مثبتی پیش خواهند برد.
پرسش (یك شركت كننده در گفتگوی اینترنتی): آیا شما با سازمان های غیردولتی خارج از ایالات متحده امریكا كار می كنید؟
پاسخ: ما اساساً فقط با سازمان های خارج از ایالات متحده كار می كنیم. لطفاً برای اطلاع از سیاست و روش سازمانی ما به تارنمای ما به نشانی www.icnl.org مراجعه كنید.
پرسش (شركت كننده در گفتگوی اینترنتی): نظرات شما در مورد وضعیت كنونی سازمان غیردولتی در روسیه چیست؟
پاسخ: ما برنامه جالب توجهی در روسیه داریم. ما مدتی است كه در مورد تلاش های آشكار حكومت روسیه برای محدود نمودن فعالیت های سازمان های غیردولتی از طریق آنچه به نظر ما نظارت و شروط فعالیتی بیش از حد میباشد نگران بوده ایم. بر همین اساس، ما برای تضمین محیطی با كمترین میزان محدودیت ها با بخش سازمان غیردولتی و حكومت روسیه همكاری كرده ایم و در این زمینه تا حدی هم موفق بوده ایم.
آزادی تجمع برای استفاده موثر از آزادی های دیگر، از قبیل بیان و مشاركت كامل در سیاستگزاری و اجرای سیاست هایی كه بر مردم تأثیر دارند، ضروری است. ما همچنان امیدواریم كه رهبری روسیه تضمین كند كه چنین آزادی گردهمایی در امان باقی بماند.
نظر (یك شركت كننده در گفتگوی اینترنتی): آقا! از پاسخ هایتان متشكریم.
پرسش (كام ۲۳۸): آیا می توانید در مورد مثال هایی از چالش های فراروی سازمان های غیردولتی و سازمان های جامعه مدنی در زمینه ایجاد مدیریت سازمانی، صحبت كنید؟ من یك سازمان غیردولتی در زمینه سیاست های آموزشی را اداره می كنم و اخیراً مشكلاتی در رابطه با دزدی درون سازمان توسط خزانه دار داشته ام. چگونه می توانیم مدیریت داخلی قوی تری را به وجود آوریم تا بتوانیم از چنین مشكلاتی در آینده اجتناب كنیم؟
پاسخ: من معتقدم كه تنها و بزرگترین مانع بر سر راه ایجاد مدیریت داخلی خوب، فقدان هیئت های مدیره آموزش دیده و علاقمندی است كه وظیفه ایشان انجام نظارت بر عملیات سازمان باشد. مشكل بسیاری از هیئت های مدیره در سرتاسر دنیا فقط همین است كه شرایط ضروری مراقبت درست را نمی فهمند، یا زمان یا علاقه مورد نیاز برای انجام این كار را صرف نمی كنند. فرصت های آموزشی در بسیاری از سازمان ها در مناطق مختلف دنیا یافت می شوند. موسسه BoardSource، واقع در واشنگتن، برنامه های بیرون سازمانی برای مشتریان خود در سرتاسر دنیا دارد و می تواند منبع اطلاعاتی خوبی در این زمینه باشد.
علاوه بر نظارت توسط هیئت مدیره، مدیریت خوب آموزش دیده، و به خصوص، مدیریت مالی با برنامه های حسابرسی داخلی مناسب و پاسخگویی داخلی به صورتی منظم و پیاپی، نیز ضروری است. در این مورد نیز فرصت های آموزشی، چه به صورت حضوری و چه به صورت مكاتبه ای، موجود می باشند.
(آبراهام لینكلن): بسیار از نظرات عمیق و الهام بخش شما در مورد جمعیت های تجاری و سازمان های غیردولتی متشكرم. واقعا` سپاسگزارم.
اِستفان كلینگل هوفر: سپاس فراوان از كلیه شركت كنندگان به خاطر یك گفتگوی اینترنتی عالی در مورد موضوعی كه به نظر ما فوق العاده مهم و امروزی است یعنی نقش سازمان های غیردولتی و جامعه مدنی در توانمند سازی عامه مردم به مشاركت در طراحی و اجرای سیاست ها. پیشبرد دخالت عمومی، بهترین راه تضمین این مطلب است كه حكومت به موثرترین شیوه ها به ملتش خدمت كند. ما در ICNL بهترین آرزوهای خود را نثار شما می كنیم.
مدیر برنامه: مایلیم از اِستفان كلینگل هوفر برای شركتش در برنامه امروز ما تشكر كنیم.

برای طرح دیدگاههای دیگران و حق سالاری مردمی با واقعیات جهانی باید آشنا شد. دکتر محمد آذربایجانی